De termen onvruchtbaarheid en impotentie worden nog weleens door elkaar gehaald. Terwijl het wel degelijk verschillende aandoeningen zijn. Zowel mannen en vrouwen kunnen problemen hebben met de vruchtbaarheid, maar alleen mannen kunnen impotent zijn. Dit artikel richt zich op het verschil tussen onvruchtbaarheid bij mannen en impotentie.
Wat is impotentie?
Impotentie is het onvermogen bij een man om een erectie te krijgen of die lang genoeg te behouden voor geslachtsgemeenschap. Er wordt pas gesproken over impotentie als dit vaak voorkomt. Een man die een enkele keer geen erectie kan krijgen is dus niet per definitie impotent. Wil je meer weten over erectiestoornissen? Je leest er in detail over op Erectie Expert.
De oorzaken van impotentie
Er zijn fysieke en lichamelijke oorzaken voor impotentie. Problemen met de doorbloeding door hart- en vaatziekten, zenuwbeschadigingen of een hoge bloeddruk zijn veelvoorkomende redenen. Een kenmerk van erectiele dysfunctie is dat het vaak op hogere leeftijd voorkomt. Daarnaast zijn er ook psychologische factoren die een rol spelen. Stress en angst die ontstaan door prestatiedruk zijn mogelijke aanleidingen. Maar het kan ook voorkomen dat een depressie of relationele problemen ten grondslag liggen aan erectiele dysfunctie. De aanleiding voor impotentie is vaak complex en meestal ontstaat het door een combinatie van fysieke en psychologische factoren.
Wat is onvruchtbaarheid?
Met onvruchtbaarheid wordt het onvermogen van een man om een kind te krijgen bedoeld. Meestal heeft het te maken met de kwaliteit en de kwantiteit van de zaadcellen. Bij een normale zaadlozing komen minstens 20 miljoen zaadcellen per milliliter vrij. Een lager getal wordt oligozoöspermie genoemd, oftewel een verminderd aantal zaadcellen. De kwaliteit van het zaad wordt voor een deel bepaald door de beweeglijkheid van de cellen. Een derde factor die een rol speelt is de vorm van de zaadcellen. Als er veel afwijken van de standaard heeft dat een negatief effect op de kans op bevruchting.
De oorzaken van onvruchtbaarheid
Er zijn een aantal oorzaken die leiden tot een slechte zaadkwaliteit, zoals een stoornis in de testosteronproductie of problemen met de zaadleiders. Een voorgeschiedenis met ontstekingen in de testikels of chemotherapie hebben ook een negatief effect. Als deze problemen niet gevonden worden is de levensstijl vaak de oorzaak van een lage zaadkwaliteit. Roken en overmatig alcoholgebruik beïnvloeden bijvoorbeeld de vruchtbaarheid van een man.
Waarom bestaat er zoveel verwarring?
Impotentie kan, doordat geslachtsgemeenschap niet plaats kan vinden, een oorzaak zijn voor het niet kunnen krijgen van kinderen. Maar binnen de geneeskunde spreekt men dan niet direct van onvruchtbaarheid. Dat komt onder andere omdat het door moderne technieken mogelijk is om kinderen te verwekken zonder geslachtsgemeenschap. Als een man met een van deze twee problemen bij een arts komt is de route naar de oplossing dus ook compleet anders.
De behandeling van impotentie
Bij impotentie wordt gezocht naar de oorzaak: is die psychologisch of lichamelijk? In sommige gevallen helpt voorlichting over seksualiteit en het verbeteren van de levensstijl. Therapie bij een psycholoog of een seksuoloog is dan ook vaak onderdeel van het behandelplan. Is de oorzaak voor een groot deel of helemaal lichamelijk? Dan kan medicatie om een erectie te bewerkstelligen helpen. Er zijn ook mechanische oplossingen, zoals een vacuümpomp of een prothese.
De behandeling van onvruchtbaarheid
Bij onvruchtbaarheid bij een man wordt eerst gekeken naar de zaadcellen. Een analyse toont aan of er genoeg zijn en of de cellen de juiste vorm hebben en voldoende bewegen. Aangezien het probleem puur ligt bij het geen kinderen kunnen verwekken, speelt een seksuoloog geen rol bij de behandeling. Voor het verbeteren van de zaadkwaliteit helpt het wel om de levensstijl te verbeteren. Dus een diëtist of een psycholoog kunnen wel onderdeel uitmaken van het behandelplan. Als de zaadkwaliteit te laag blijft dan zijn er manieren om toch een kind te verwekken. Een optie is intra-uteriene inseminatie (IUI): het kunstmatig plaatsen van cellen in de baarmoeder. Bij in-vitrofertilisatie (IVF) worden de eicellen uit de baarmoeder gehaald en vindt de bevruchting buiten het lichaam plaats.
