Een scheiding kan snel gaan, maar het kan ook uitlopen tot een behoorlijk ingewikkeld proces. Als je in deze situatie belandt, kom je ineens allerlei termen tegen die misschien niet meteen duidelijk zijn. Zo heb je het over een echtscheidingsconvenant en een echtscheidingsbeschikking, maar wat betekenen deze termen precies? En hoe passen ze in het hele proces van scheiden? In dit blog leggen we je alles uit.
Wat is een echtscheidingsconvenant?
Een echtscheidingsconvenant is eigenlijk een document waarin je samen met je (bijna) ex-partner afspraken maakt over hoe jullie alles willen regelen na de scheiding. Denk aan zaken zoals het verdelen van jullie gezamenlijke bezittingen, wie er in de woning blijft wonen, en hoe de zorg voor de kinderen wordt geregeld. Het kan ook gaan over alimentatie en pensioenverdeling. Kortom, het is een compleet overzicht van alle afspraken die jullie samen maken over de toekomst, nu jullie uit elkaar gaan.
Wanneer is een echtscheidingsconvenant van toepassing?
Een echtscheidingsconvenant is vooral handig en noodzakelijk als jullie op een redelijke manier met elkaar kunnen praten en samen besluiten willen nemen. Dit noemen we een ‘vredige’ scheiding. Als je snel scheiden wilt, is het slim om samen afspraken te maken, want het voorkomt lange juridische procedures. Veel stellen kiezen ervoor om een mediator in te schakelen, iemand die helpt om de gesprekken in goede banen te leiden en jullie te begeleiden bij het maken van de afspraken. Een mediator zorgt ervoor dat je samen op één lijn komt zonder de druk van de rechtbank.
Waaruit bestaat een echtscheidingsconvenant?
Een echtscheidingsconvenant kan uit veel verschillende onderdelen bestaan, afhankelijk van wat jullie samen moeten regelen. De meest voorkomende onderwerpen die in het convenant worden opgenomen, zijn:
- Wie krijgt wat? Van het huis tot de auto, van spaargeld tot leningen.
- Beslissen wie er in het huis blijft wonen, of het wordt verkocht.
- Regelen van de zorg voor de kinderen, zoals een ouderschapsplan en de verdeling van de zorg (co-ouderschap of een omgangsregeling).
- Of en hoeveel partner- en kinderalimentatie er wordt betaald.
- Hoe wordt het pensioen verdeeld, zodat jullie hier later allebei van kunnen profiteren.
Als jullie het over al deze punten eens zijn, kunnen jullie het echtscheidingsconvenant ondertekenen. Daarna kan dit document worden ingediend bij de rechtbank, samen met het verzoek tot echtscheiding.
Wat is een echtscheidingsbeschikking?
Een echtscheidingsbeschikking is de officiële uitspraak van de rechter. Het klinkt misschien ingewikkeld, maar dit is eigenlijk gewoon een document waarin staat dat jullie toestemming hebben gekregen om te scheiden. Zodra de rechter jullie verzoek tot scheiding heeft beoordeeld en goedgekeurd, krijg je een schriftelijke uitspraak: de beschikking. Dit is dus een juridische stap die volgt nadat je het convenant hebt ingediend, of wanneer je zonder convenant via de rechter uit elkaar gaat.
Wanneer is een echtscheidingsbeschikking van toepassing?
Een echtscheidingsbeschikking is altijd nodig bij een scheiding. Of je nu snel en gemakkelijk wilt scheiden met een convenant, of juist via een meer complexe procedure met advocaten, de rechter moet altijd zijn handtekening zetten om de scheiding officieel te maken. Pas na de beschikking is de scheiding nog niet helemaal afgerond; deze moet namelijk ook nog worden ingeschreven in het register van de burgerlijke stand. Pas daarna ben je echt gescheiden.
Een bijzondere vorm van scheiden waarbij ook een beschikking nodig is, is scheiden van tafel en bed. Dit betekent dat je niet meer samenwoont en geen gezamenlijke huishouding meer voert, maar op papier blijf je wel getrouwd. Mensen kiezen hiervoor bijvoorbeeld om religieuze redenen of om financiële redenen, bijvoorbeeld om fiscaal gunstigere voorwaarden te behouden. Ook bij deze vorm van scheiding moet de rechter een beschikking afgeven om het juridisch vast te leggen.
Waaruit bestaat een echtscheidingsbeschikking?
Een echtscheidingsbeschikking bestaat uit de volgende elementen:
- De beslissing van de rechter om de scheiding goed te keuren.
- Eventuele afspraken over alimentatie of zorg voor de kinderen, als er geen convenant is of als dit door de rechter wordt aangepast.
- De officiële toestemming dat jullie mogen scheiden of uit elkaar gaan (bij scheiding van tafel en bed).
De echtscheidingsbeschikking is dus vooral een formeel document dat het einde van jullie huwelijk officieel maakt. Na ontvangst hiervan moet je nog één stap zetten: de inschrijving in het register van de burgerlijke stand.
Wat is het verschil tussen een echtscheidingsconvenant en een echtscheidingsbeschikking?
Hoewel het misschien op elkaar lijkt, zijn een echtscheidingsconvenant en een echtscheidingsbeschikking heel verschillende dingen. Laten we de verschillen even op een rijtje zetten:
- Het echtscheidingsconvenant is vrijwillig en door jullie samen gemaakt, terwijl de beschikking een formele uitspraak van de rechter is.
- Het convenant gaat over de afspraken die jullie samen maken, zoals de verdeling van bezittingen, zorg voor kinderen en alimentatie. De beschikking daarentegen gaat puur over de vraag of jullie officieel mogen scheiden.
- Een convenant komt vóór de beschikking. Eerst maken jullie samen afspraken (het convenant), daarna legt de rechter de scheiding vast (de beschikking).
- De scheiding is pas definitief nadat de beschikking is ingeschreven in de burgerlijke stand. Het convenant is dus een voorbereidende stap, terwijl de beschikking de officiële toestemming is.
Het convenant gaat over jullie persoonlijke afspraken, de beschikking is de juridische goedkeuring van de scheiding. Een scheiding is nooit makkelijk, maar door duidelijk te begrijpen wat een echtscheidingsconvenant en een echtscheidingsbeschikking zijn, kun je beter voorbereid het proces ingaan. Of je nu snel wilt scheiden met duidelijke afspraken, of juist kiest voor scheiden van tafel en bed, het is altijd belangrijk om de juiste juridische stappen te volgen.