Pepernoten of kruidnoten, we kennen ze allemaal! Deze twee begrippen zijn echter niet hetzelfde, maar wat is het verschil dan? In deze blog gaan we er dieper op in en leggen we je precies uit wat de situatie is. Zo weet jij na het lezen van deze blog ook het verschil tussen pepernoten en kruidnoten. Wie weet volg je zelfs het recept dat we je geven, zodat je zelf kruidnoten kunt maken voor als Sinterklaas weer in het land is!
Wat is precies een pepernoot en een kruidnoot?
Bij de begrippen pepernoot en kruidnoot denken de meeste mensen aan hetzelfde: De Sinterklaas snack die we allemaal zo graag eten. Dit is echter een misvatting. De meeste mensen noemen de originele kruidnoten, vaak pepernoten. De kruidnoten die je met Sinterklaas eet, heten echter ook écht kruidnoten en zijn dus geen pepernoten.
Pepernoten zijn zachte, brokkelige koekjes met een onregelmatige vorm. Ze zijn gemaakt van roggebloem, honing en specerijen zoals anijs. Dit zijn ongeveer dezelfde ingrediënten als gebruikt worden voor de productie van taaitaai. Hun smaak en textuur zijn vrij uniek en ze hebben een geschiedenis die teruggaat tot de 16e eeuw.
Ben je geïnteresseerd in een ander onderwerp dat uit die tijd stamt? Klik dan hier.
Kruidnoten, aan de andere kant, zijn kleiner, harder, en meer rond van vorm. Ze lijken op kleine speculaasjes en bevatten specerijen zoals kaneel, kruidnagel, gember, en nootmuskaat. Ze zijn krokant en hebben een duidelijk speculaaskruiden-smaakprofiel. Dit zijn de kleine koekjes die we allemaal met Sinterklaas eten, ze heten dus niet pepernoten.
Waar komen pepernoten vandaan?
Pepernoten hebben een lange geschiedenis. Ze dateren uit de tijd dat specerijen zoals nootmuskaat, kruidnagel en peper in Nederland werden geïntroduceerd door de handel met het Verre Oosten. Deze specerijen waren in de 16e en 17e eeuw zeer kostbaar en werden dus onder andere gebruikt om pepernoten te produceren
De pepernoot zoals wij die nu kennen, lijkt echter meer op een traditionele Nederlandse lekkernij, genaamd ’taaitaai’. Deze is ook gemaakt met honing en specerijen, maar heeft een taaier en chewier textuur.
Kruidnoten, daarentegen, zijn een relatief modernere uitvinding. Ze zijn ontstaan door de populariteit van speculaaskruiden en hebben zich snel verspreid als een favoriete traktatie tijdens het Sinterklaasfeest. Ze zijn een duidelijke afstamming van de originele pepernoten zoals die vroeger ook al bestonden, met wat kleine aanpassingen. Zo zijn de kruidnoten iets ronder en harder gemaakt en is de smaak een beetje verbeterd. Zo zijn kruidnoten ideaal geworden om te gebruiken als strooigoed bij het Sinterklaasfeest, samen met schuimpjes.
Recept
Wil je nou zelf graag kruidnoten maken? Dat kan! Hieronder vind je een duidelijk recept voor het maken van je eigen kruidnoten.
Ingrediënten:
- 250 gram zelfrijzend bakmeel
- 125 gram bruine suiker
- 100 gram koude boter
- 2 eetlepels speculaaskruiden
- Snufje zout
- 4 eetlepels melk
Bereidingswijze:
- Meng het zelfrijzend bakmeel met de bruine suiker, speculaaskruiden en een snufje zout.
- Voeg de koude boter toe en kneed het geheel tot een kruimelig deeg.
- Voeg de melk toe om het deeg samenhangend te maken.
- Rol kleine balletjes van het deeg en leg deze op een met bakpapier beklede bakplaat.
- Druk de balletjes een beetje plat en bak ze in een voorverwarmde oven op 160 graden Celsius voor ongeveer 15-20 minuten, tot ze mooi bruin en krokant zijn.
Pepernoten in Sinterklaasliedjes
Pepernoten worden vaak genoemd in traditionele Sinterklaasliedjes, waar ze symbool staan voor de zoete beloningen die Sinterklaas brengt. Deze liedjes benadrukken vaak de vreugde en opwinding rondom het vangen en eten van pepernoten, die vaak worden gestrooid door de Pieten tijdens parades en optochten. Het is dus wel opvallend dat er in deze liedjes meestal gesproken wordt over pepernoten, terwijl de Sinterklaassnack eigenlijk kruidnoten zijn!
Hoeveel kruidnoten eet je per jaar?
Nu hebben we nog een leuk weetje voor je! Wist je dat iedere Nederlander gemiddeld 400 gram kruidnoten per jaar eet? Eén noot weegt ongeveer 1,6 gram, dus dit betekent dat we ongeveer 266 kruidnoten per jaar eten! In totaal is dit dus wel bijna 5 miljard kruidnoten per jaar in ons land dat gegeten wordt, veel hé! Deze gegevens komen van een kruidnotenproducent. Het is daarom wel belangrijk om te zeggen dat er zeker ook een flink deel van deze kruidnoten gestrooid zal worden en dus niet door ons opgegeten wordt.
Gezondheid
Hoewel pepernoten en kruidnoten heerlijk zijn, is het goed om te onthouden dat ze veel suiker en calorieën bevatten. Met mate genieten is daarom aan te raden. Er zijn ook gezondere alternatieven beschikbaar, zoals pepernoten gemaakt met volkorenmeel of minder suiker.
Gemiddeld bevat een handje kruidnoten ongeveer 113 calorieën. Tijdens de feestdagen gaan er vaak veel handjes kruidnoten doorheen, dus let op dat je niet té veel van het Sinterklaasfeest geniet.
Klaar is Kees! Nu kun je gaan genieten van je zelfgemaakte kruidnoten en ken jij ook het verschil tussen pepernoten en kruidnoten!
